In het Engels heten ze born-again bikers; in het Nederlands heropstappers.
Wanneer je in een grijs verleden je motorrijbewijs hebt gehaald en nu, jaren later, graag weer wilt gaan motorrijden, zijn er een flink aantal valkuilen.
Datzelfde geldt in wat mindere mate voor seizoensrijders, die bij de eerste lentedag hun motor weer tevoorschijn halen.
Op deze pagina hebben we adviezen verzameld om heropstappen veilig en plezierig te laten verlopen.
There is a version in English of this page:
https://www.lazymotorbike.eu/tips/startridingagain/
Een tweede motorleven
De motor aan de kant
Het is heel voorstelbaar, en het overkomt veel motorrijders:
Na een aantal wilde motorjaren wordt er een gezinnetje gesticht, en dan wordt het motorrijden
steeds lastiger. Er is geen tijd, het pak past niet onder het motorpak, de voorraad luiers en
melk die in huis gehaald moeten worden zijn eigenlijk niet op de motor te vervoeren, en de kinderen
nemen een grote hap uit het gezamenlijke budget.
Er moet een grotere gezinsauto komen, en de motor past niet meer in de garage. Gebrek aan geld, tijd en ruimte zorgen ervoor dat de motor de deur uitgaat. Zo gaat dat.
Het blijft kriebelen
Maar bij de meeste ex-motorrijders blijft het kriebelen.
Als je in de file staat rijden ze langs je, en je weet het: jij reed daar ook ooit. Sterker nog, je zou daar kunnen rijden: je hebt nog steeds je rijbewijs.
De kinderen worden groter, je verdient wat meer, en langzamerhand verdwijnen alle redenen die je er ooit toe brachten je motor te verkopen en te vergeten.
Weer opstappen
Het stempel bij het A'tje in je rijbewijs blijft geldig: je hoeft niet eerst je rijbewijs te halen. Je kunt wanneer je maar wilt een motorzaak binnenstappen, een motor kopen, en weer opstappen.
Born-again Bikers
heten ze in Engeland, Heropstappers
bij ons.
Bijscholen
Het lastige van heropstappen is dat er erg veel veranderd is. Het verkeer is lastiger geworden, de motoren zijn bijna niet te vergelijken met die van vroeger, en de exameneisen voor motorrijders zijn veel moeilijker dan vroeger.
Het is op dit moment zo dat heropstappers meer risoco op verongelukken hebben dan de 18-20 jarigen die vroeger verreweg de gevaarlijkste groep vormden.
Daarom op deze pagina wat aanwijzingen, om ervoor te zorgen dat je veilig en met plezier heropstapt
Wat is anders: het verkeer
Drukker
In de eerste plaats is het verkeer natuurlijk veel drukker geworden.
Als je al die tijd auto hebt gereden ben je daar natuurlijk al aan gewend, maar het blijft een groot verschil, dat drukkere verkeer vanuit de auto of op de motor.
In de auto word je niet zo gemakkelijk over het hoofd gezien door een linksafslaande tegenligger; op de motor gebeurt dat heel vaak.
Veiliger
Het grootste verschil is dat het verkeer er veel veiliger op is geworden.
Dat lijkt alleen maar een voordeel, en dat is het natuurlijk ook, maar het is ook een nadeel wanneer je na jaren het motorrijden weer oppakt.
Een deel van die vergrootte veiligheid zit hem in de inrichting van de wegen, maar een groot deel van die extra veiligheid zit hem ook in de betere opleiding van bestuurders.
Rijdend in de auto ben je als het ware meegegroeid met dat verbeterde gedrag in het verkeer, maar wanneer je voor het eerst weer op de motor stapt, heb je alleen de manier waarop je jaren geleden aan het verkeer deelnam tot je beschikking.
Wat is anders: de motoren
Vermogen
Er zijn enorme verschillen tussen de motoren die op dit moment gemaakt worden en motoren uit lang vervlogen tijden.
Een eerste verschil is het vermogen. Bijna alle motoren die nu in de winkels staan hebben veel meer vermogen dan de motoren die een jaar of twintig geleden gebruikt werden in de MotoGP.
Heel lang is het zo geweest dat het aantal pk een van de belangrijkste getallen was in de specificaties. Hoe hoger het aantal pk's, hoe aantrekkelijker de motor voor potentiële kopers.
Voor sommige typen motoren is de laatste jaren die trend een beetje afgebogen, maar de gemiddelde motor bij de dealer heeft nog steeds een enorm vermogen vergeleken met de gemiddelde motor van pakweg 20 jaar geleden.
Bij de sportmotoren die nog steeds veel verkocht worden, is het bijna zo dat ze 1 pk per kilo vermogen aan boord hebben. Dat is onvoorstelbaar veel...
Remmen
Wanneer je gaat rijden op zo'n nieuwe motor, en voor de eerste keer remt, zul je versteld staan van de remkracht. Met ééen vinger aan de remhendel sta je veel sneller stil dan wanneer je vroeger je hele hand gebruikte.
Motoren met trommelremmen worden vrijwel niet meer gemaakt.
Goed leren remmen moet je dus helemaal opnieuw leren: remdruk opbouwen en doorremmen voelt heel anders aan dan bij de motoren van vroeger.
ABS
Steeds meer motoren zijn voorzien van ABS. Mocht je een motor met ABS aanschaffen, probeer dan toch te oefenen met remmen: tussen goed remmen en vol in de ABS grijpen zitten kostbare meters remweg!
Hoogte en gewicht
Een andere ontwikkeling is dat motoren steeds hoger en zwaarder worden.
Er worden nog steeds veel sportmotoren verkocht waarbij juist een licht gewicht een voordeel is, maar er is met de komst van de BMW R1100GS een nieuwe ontwikkeling ingezet.
Die grotere en zwaardere motoren zijn niet geoptimaliseerd op topsnelheid, maar op comfort tijdens lange reizen, en op bruikbaarheid op verschillende soorten wegen (inclusief onverhard).
De meeste van die motoren komen nooit van het asfalt, en er zijn er maar enkele (maar wel steeds meer) die een wereldreis meemaken, maar hoe meer een motor het gevoel oproept dat je er elk moment mee op wereldreis zou kunnen gaan, hoe hoger de verkoopcijfers.
Bruikbaarheid op verschillende soorten wegen is een heel groot voordeel. Dat de trend naar steeds meer cc's en pk's daarmee is afgebogen is een hele gunstige ontwikkeling.
Helaas is daar wel een andere ontwikkeling voor in de plaats gekomen: motoren worden steeds groter, zwaarder en imposanter.
Wat is anders: de exameneisen
Een L op de motor
Veel heropstappers hebben vroeger geen motorrijles gehad, maar hebben hun examen gehaald na een poosje met een L-plaat rondgereden te hebben.
Lessen waren niet verplicht, en het examen stelde niet heel veel voor.
Remmen
Maar zelfs als je examen een aantal jaren gelden was, heb je daar minder hoeven te laten zien dan de examenkandidaten op dit moment.
Een van de belangrijke verschillen bestaat uit de remoefeningen.
Waar vroeger één remproef was, zijn er nu drie. Vroeger moest je een nette remming kunnen uitvoeren, waarbij je eindigde met de motor in de eerste versnelling en één voet op de grond; nu moet je een precisiestop kunnen uitvoeren, en iets soortgelijks als vroeger, en een echte noodstop bij relatief hoge snelheid.
Bochtjes
Ook de oefeningen waarbij je bochtjes moet rijden zijn uitgebreid. Vroeger waren dat oefeningen op lage snelheid; nu zitten er ook oefeningen op hogere snelheid tussen, zoals een slalom waarbij je op hogere snelheid soepel vanuit de heupen moet sturen.
Het nieuwe rijden
Bovendien wordt leerlingen motorrijles nu geleerd om volgens het nieuwe rijden
te rijden. Dat betekent vlot optrekken, vlot opschakelen (dus zo laag mogelijk in de toeren
rijden voor de motor waar je op rijdt), en zo weinig mogelijk remmen.
En om dat laatste, zo weinig mogelijk remmen, te kunnen doen, moet je leren heel ver vooruit te kijken.
Anticiperen
De grootste winst van dat nieuwe rijden zit hem dus in het leren anticiperen. Dat heb je, wanneer je vroeger examen hebt gedaan, helemaal op eigen gelegenheid moeten oefenen, dus zit dat er vaak niet erg in.
Heropstappen: welke motor?
Meteen zwaar en groot en snel?
Het is erg verleidelijk om meteen een zware, grote motor met veel vermogen te kopen. Je hebt je rijbewijs tenslotte al jaren, hebt vroeger veel motorgereden, en je hebt heel veel autokilometers onder je wielen.
Je hebt bovendien vaak het geld om de motor te kopen die je het meest aanspreekt, en waarom zou je dat dan niet doen?
Het is dus geen leuke boodschap, maar toch is het aan te bevelen om de tijd te nemen de rijcapaciteiten weer op peil te brengen, en dat gaat verreweg het beste op een motor die niet meteen groot en zwaar en snel is.
Beginnersmotoren
Op onze pagina over motoren voor beginners is te lezen wat voor zaken een motor meer of juist minder geschikt maken om op te beginnen.
Het is heel erg aan te bevelen om, als je heropstapper bent, ook op zo'n beginnersmotor te beginnen.
De term beginnersmotor
is ook eigenlijk verkeerd: de meeste motoren die nu als
beginnersmotor worden aangeprezen presteren meer dan heel veel motoren van vroeger.
Je kunt op de meeste dan ook je hele leven lol blijven hebben.
Heropstappen: lessen
Opfrislessen
Om opnieuw examen te doen is een beetje overdreven, maar het is wel heel erg aan te bevelen om een aantal rijlessen te nemen voor je weer opstapt.
Veel motorrijscholen geven zogenaamde opfrislessen, en vaak bekijken ze bij een intakeles welke zaken nog wat bijgespijkerd zouden moeten worden, en kunnen ze je een indicatie geven hoeveel lessen je daar voor nodig hebt.
Rijvaardigheids training voor gevorderden?
Een verhoogde rijvaardigeheidstraining, zoals die bijvoorbeeld door de KNMV wordt gegeven, heeft pas zin wanneer je zo ongeveer een jaar lang regelmatig rijdt.
Zo'n cursus is heel erg aan te bevelen, maar komt dus niet in de plaats van opfrislessen.
Idealiter zou je na je opfrislessen heel regelmatig moeten rijden, en dan na een jaar zo'n VRO moeten doen.
Inzicht
Het belangrijkste van die opfrislessen is dat iemand anders kijkt naar je gedrag op de motor. Het is heel moeilijk zelf te beoordelen waar de lacunes liggen; vreemde ogen, die daar bovendien in getrained zijn, kunnen dat veel beter.
Heropstappen: oefenen
Remmen
Als je een paar opfrislessen hebt genomen, en je hebt je eigen motor gekocht, dan is het heel erg aan te bevelen om een groot leeg parkeerterrein op te zoeken, of een lege weg, en daar remoefeningen te doen.
Zelfs al kon je perfect remmen tijdens de opfrislessen, is dat de moeite waard: elke motor remt anders, en je kunt perfect remmen op je eigen motor alleen maar leren door het te oefenen.
Ook bij ABS!
Remproeven zijn ook hard nodig wanneer je motor ABS heeft.
Voor in de auto is het misschien voldoende om je rem gewoon zo hard mogelijk in te trappen; op de motor verlies je dan teveel meters.
Onze pagina over remmen vertelt uitgebreid over goed leren remmen.
Off road
Ook erg goed om je beter thuis te leren voelen op je motor is een off-road cursus doen.
Je leert er onder andere hoe de motor onder je alle kanten op kan bewegen, en toch gewoon overeind blijft.
Henk Seppenwoolde geeft cursussen, zowel op zijn motoren als op je eigen motor (als het een allroad is).
Na de winterstalling
Eerste ritje
Op de eerste mooie zaterdag of zondag in het voorjaar komen heel veel motorrijders weer voor het eerst sinds de voorgaande herfst op de weg.
Bij de politie heet dat zwarte zaterdag
of zondag, omdat er relatief erg veel
ongelukken gebeuren op zo'n dag.
Als je een winterstop houdt zijn je rijcapaciteiten niet in ´én klap weer op peil.
Oefenen
Probeer daarom consequent de eerste dag dat je weer opstapt oefeningen in te bouwen voor je de weg op gaat, vooral ook wanneer je met een groep gaat rijden.
Gewoon van te voren een uurtje reserveren voor remoefeningen, om weer in vorm te komen.
Je eerste ritje zal daarna veel plezieriger verlopen.
Nieuwe motor
Risico
Het lijkt misschien onwaarschijnlijk, maar het is een feit dat mtorrijders in de eerste paar maanden na aankoop van een nieuwe motor statistisch gezien beduidend meer ongelukken krijgen dan in de periode daarna.
Wennen aan een nieuwe motor kost dus aandacht, en daardoor heb je minder aandacht voor het verkeer dan wanneer je op een motor rijdt die je door en door kent.
Oefenen
Beschouw jezelf dus maar een beetje als heropstapper, neem de tijd om aan je motor te wennen, en probeer die eerste maanden te beseffen dat je wat meer marge moet nemen dan je gewend bent te doen.
En probeer een aantal maal remoefeningen te doen: daardoor zul je veel sneller gevoel voor je motor krijgen.
Commentaar, FAQ, op een aparte pagina